Spotkanie autorskie
We wtorek 12 września gościem Książnicy Beskidzkiej była Małgorzata Czyńska. W bielskiej bibliotece promowała jedną ze swoich książek pt. Metafizyczny Harem. Kobiety Witkacego.
Małgorzata Czyńska jest jedną z najciekawszych pisarek – biografek młodego pokolenia. Z wykształcenia jest historykiem sztuki, z zawodu dziennikarką. Z zamiłowania – pisarką. Jest autorką tekstów o sztuce, wywiadów z artystami, portretów. Jej teksty można było przeczytać w Zwierciadle czy Wysokich Obcasach. Do tej pory ukazały się cztery książki jej autorstwa, a na premierę czeka kolejna.
Na spotkaniu w Książnicy opowiadała o książce Metafizyczny harem. Kobiety Witkacego. Książka jest niezwykłą opowieścią nie tyle o Witkacym, ale o kobietach, które miały szczęście (lub pecha) spotkać go na swojej drodze życiowej. Główną bohaterką książki jest Nina Witkiewiczowa z Unrugów, żona pisarza, siostrzenica Wojciecha Kossaka, kuzynka Marii Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej. Kobieta wyjątkowa, fascynująca, piękna. Postać tragiczna. Nigdy nie porzuciła męża, choć ten nie tylko nie dochowywał jej wierności, ale drobiazgowo opisywał żonie kobiety, które go w danej chwili interesowały. Jadwiga była oddaną przyjaciółką, powierniczką, a w końcu strażniczką spuścizny po pisarzu. To dzięki niej tak wiele wiemy o Witkacym – starannie przechowała i uratowała z pożogi wojennej listy Witkacego. Listy są obrazem tego dziwnego korespondencyjnego małżeństwa, związku który od samego początku był trudny i zdawał się skazany na porażkę. Jednak przetrwał w tej dziwnej niezrozumiałej formie aż do śmierci Witkacego.
Ten niebanalny artysta uwodził, pociągał, fascynował. Dziwne pomysły, które miewał, powiew szaleństwa jaki mu towarzyszył, wabiły kolejne kobiety, a związki z rozchwianym emocjonalnie artystą często doprowadzały je do zguby. Może się wydawać, że Witkacy był nieczułym potworem, dla którego kobiety były tylko zabawką. Nic bardziej mylnego. Artysta bardzo głęboko przeżywał każdy związek, a kolejne romanse i związanych z nimi rozterki podkopywały jego zdrowie psychiczne. Kobiety Witkacego to nie tylko historie kolejnych kochanek artysty, ale także portrety kobiet, które były dla niego ważne: matki, krewnych, zaprzyjaźnionych artystek.
Dzięki ogromnej pracy, jaką wykonała Małgorzata Czyńska przeszukując archiwa w poszukiwaniu informacji o kolejnych partnerkach Witkacego, o jego krewnych, przyjaciółkach, dziś my – czytelnicy możemy zapoznać się z ich historiami, przyjrzeć twarzom. A „metafizyczny harem” Witkacego to istny gwiazdozbiór pięknych, niebanalnych kobiet, które, dzięki Czyńskiej, ponownie odżyły. I pozostaną zapamiętane.
Spotkanie odbyło się w ramach grantu Literacki Orient Express dofinansowanego ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego.