U źródeł Wisły

W Miejskiej Bibliotece Publicznej w Wiśle odbyło się bardzo interesujące spotkanie. W części pierwszej pracownicy Archiwum Państwowego w Katowicach zaprezentowali wydawnictwo pt. „U źródeł Wisły. Katalog wystawy”, a w części drugiej Paweł Cieślar z Malinki omówił temat swej ekspozycji fotograficznej pt. „Habsburskie zaporki na wiślańskich potokach”. Wśród gości spotkania znaleźli się m.in. sekretarz miasta Sylwester Foltyn, radna Barbara Kędzior, zastępca nadleśniczego Nadleśnictwa Wisła Andrzej Klimek oraz naukowcy: prof. dr hab. Zbigniew Wilczek (biolog) i dr hab. Krzysztof Nowak (historyk) z Uniwersytetu Śląskiego.

Dziedzictwo historyczno-kulturowe górnego biegu rzeki Wisły w 2017 roku z okazji Roku rzeki Wisły zostało wydobyte z archiwów i zaprezentowane na wystawie, którą przy wsparciu miasta Wisła przygotowało Archiwum Państwowe w Katowicach. Wystawa gościła również w holu biblioteki w Wiśle i cieszyła się sporym zainteresowaniem. Końcem ubiegłego roku przy wsparciu Urzędu Marszałkowskiego Województwa Śląskiego i Towarzystwa Przyjaciół Archiwum udało się wydać drukiem katalog tej wystawy i właśnie ta publikacja została 11 kwietnia 2019 roku przedstawiona w bibliotece. Archiwalne materiały dotyczące m.in. regulacji rzeki Wisły, budowy mostów, projekty budynków i zdjęcia z ich budowy (wśród nich wiślański Pomnik Źródeł Wisły, skocznia w Malince i Zamek Prezydenta RP) można było zobaczyć na dużym ekranie, a niektóre dokumenty nawet w oryginale.

W drugiej części spotkania Paweł Cieślar – wiślanin, absolwent Politechniki Śląskiej i pracownik Laboratorium Badania Wody Wodociągów Ziemi Cieszyńskiej, a prywatnie miłośnik pieszych wędrówek po beskidzkich górach i lasach, przedstawił mało znany temat regulacji wiślańskich potoków za czasów Habsburgów. Końcem XIX wieku władze austriackie zarządziły budowę szeregu zaporek przeciwrumowiskowych nie tylko w Karpatach, ale także Alpach dotkniętych wcześniej ogromną powodzią. Na terenie Wisły powstało w tym czasie kilkadziesiąt różnych rozmiarów obiektów hydrotechnicznych, które nadal istnieją spełniając swoje zadanie ochrony dolin przed wodą, niszczącą ich dna. Zaporki, dziś uważane za malownicze wodospadziki, są śladem gospodarczej działalności urzędników i robotników Komory Cieszyńskiej podobnie jak przebudowane przez nich wiślańskie lasy i przecinające je rajsztaki (ścieżki biegnące poziomicami).

Po obu prezentacjach wywiązała się ciekawa rozmowa, podczas której fachową wiedzą z zakresu budownictwa wodnego i doświadczeniami zebranymi w terenie podzielili się m.in. Zbigniew Cienciała – współautor I tomu Monografii Wisły i Andrzej Klimek, leśnik Nadleśnictwa Wisła. Uczestnicy spotkania z zainteresowaniem oglądali katalog wystawy archiwalnej, który dzięki uprzejmości archiwum można było otrzymać bezpłatnie i wystawę fotografii Pawła Cieślara. Przy kawie dyskutowano głównie na temat zaporek, które dla wielu osób były pewną nowością czy odkryciem. Wszystkich zainteresowanych zapraszamy do zwiedzania wystawy, która będzie czynna w godzinach pracy biblioteki do dnia 7 maja. Wstęp wolny!!! Zapraszamy!!!

Tekst: Renata Czyż

Zdjęcia: Piotr Długosz