Śląsk – region wielu narodów, kultur i religii
„Wielokulturowy Śląsk” to zainaugurowany w lutym 2016 roku przez Miejską Bibliotekę Publiczną w Katowicach cykl spotkań, którego celem jest podjęcie próby przybliżenia obecności mniejszości narodowych, etnicznych i religijnych na Śląsku. Do współpracy przy inicjatywie zapraszane są osoby reprezentujące m.in. śląskie uczelnie, instytucje kulturalne, religijne, organizacje pozarządowe czy osoby zajmujące się tematyką mniejszości. Podjęte przez Bibliotekę przedsięwzięcie ma na celu pomoc w kwestii poszanowania różnorodności kulturowej – uwolnienie jej od krzywdzących stereotypów i uprzedzeń na tle narodowościowym, religijnym czy kulturowym. Poprzez spotkania, chcemy również przybliżać religię, dorobek kulturalny, a także problemy z którymi borykają się mniejszości etniczno-religijne na Śląsku.
W lutym gościem Biblioteki była Izolda Kwiek, romska poetka, działaczka społeczno-kulturalna, prezeska Stowarzyszenia Romów Śląskich. Na co dzień pracuje w szkole podstawowej jako asystentka. Na stałe ma pod opieką ok. 20 uczniów romskich. Jest również tłumaczką języka romskiego, bierze udział w sprawach sądowych. W jej rodzinie to tradycja – ojciec był romskim wójtem, zajmował się rozstrzyganiem sporów, zaś pradziad, Janusz Kwiek – przedwojennym królem romskim. Izolda Kwiek prowadzi zespół Tabor, którego jest założycielką oraz kierowniczką. Opiekuje się również zespołem dziecięcym Mały Tabor. Ma za sobą rolę w filmie Kazimierza Kutza „Komedianci z wczorajszej ulicy” w 1987 roku. Dotychczas opublikowała 12 tomików poetyckich, a pisać zaczęła już w wieku dziewięciu lat.
W marcu Biblioteka zaprosiła Dariusza Walerjańskiego, historyka, publicystę, muzealnika, obrońcę zabytków kultury żydowskiej, jednego z najwybitniejszych znawców historii i kultury żydowskiej na Górnym Śląsku. Gość w swojej prezentacji multimedialnej skupił się na dziedzictwie materialnym kultury żydowskiej w woj. śląskim, przedstawił miejsca, gdzie zachowały się cmentarze żydowskie, synagogi, bożnice, domy modlitwy i przedpogrzebowe.
Z kolei w kwietniu Biblioteka gościła dr. hab. Jana Szturca, historyka protestantyzmu na ziemiach polskich, członka Oddziału Polskiego Towarzystwa Ewangelickiego w Katowicach. Spotkanie poświęcone było historii ewangelików w Katowicach oraz na Górnym Śląsku. W swojej prezentacji, dr Szturc skupił się na wkładzie ewangelików w naukę, kulturę oraz powstanie i rozwój Katowic. Przedstawił również wybitnych przedstawicieli tej mniejszości religijnej. Spotkaniu towarzyszyła wystawa pt. „Dzieje parafii ewangelickiej w Katowicach”, udostępniona przez Muzeum Historii Katowic.
W maju gościem Biblioteki był dr hab. Krzysztof Nowak, historyk, kierownik Zakładu Historii Najnowszej Uniwersytetu Śląskiego, badacz dziejów stosunków polsko-czeskich. Prelekcja poświecona była m.in. czeskiemu osadnictwu w Polsce i na Śląsku Cieszyńskim. Spotkanie wpisało się w majowe obchody Dni Polsko-Czeskich w Katowicach.
W czerwcu zaprosiliśmy na spotkanie Tadeusza Kijonkę, Ślązaka, dziennikarza, wydawcę, twórcę i wieloletniego redaktora naczelnego miesięcznika „Śląsk”. Gość wspominał swoje dzieciństwo spędzone w Radlinie koło Wodzisławia Śląskiego, okres studiów w Krakowie oraz lata pracy działalności społeczno-kulturalnej w Katowicach. W trakcie spotkania promował swój najnowszy tomik poetycki „Słowo w słowo”.
Po przerwie wakacyjnej (lipiec-sierpień), Biblioteka powraca do kolejnych spotkań. Już 7 września odbędzie się spotkanie pt. „Muzułmanie w Polsce, na Śląsku i w Katowicach”. Gościem będzie Lubna Al-Hamdani, muzułmanka, która urodziła się w Bagdadzie. Od 11 lat mieszka w Polsce. Jej mama jest Polką. Lubna jest na co dzień lekarką. Obecnie jest doktorantką chirurgii na Uniwersytecie Medycznym w Warszawie. Od lat działa na rzecz dialogu międzyreligijnego i międzykulturowego.
W kolejnych miesiącach Biblioteka planuje zorganizować spotkania poświęcone kolejnym mniejszościom zamieszkującym Śląsk, m.in. niemieckiej, grekokatolickiej, mormońskiej, starokatolickiej.
Spotkania pod szyldem „Wielokulturowego Śląska” odbywają się raz w miesiącu, w Filii nr 11, przy ul. Grażyńskiego 47, Katowice-Koszutka.
Nadesłała: Antonina Szymitowska, Miejska Biblioteka Publiczna w Katowicach