Spotkanie z Magdaleną Grzebałkowską

16 listopada w Książnicy Beskidzkiej odbyło się kolejne spotkanie w ramach grantu Literacki Orient Express dofinansowanego ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Gościem bielskiej biblioteki była reporterka i dziennikarka, Magdalena Grzebałkowska, autorka biografii o księdzu Janie Twardowskim (Ksiądz Paradoks. Biografia Jana Twardowskiego) oraz Tomaszu i Zdzisławie Beksińskich (Beksińscy. Portret podwójny), laureatka Nagrody Nike 2016 Wybór Czytelników za reportaż 1945. Wojna i pokój. Spotkanie poprowadziła profesor Anna Węgrzyniak.

Tematem spotkania była wydana w 2015 roku książka pt. 1945. Wojna i Pokój. Są to pieczołowicie zebrane przez Grzebałkowską historie zwykłych ludzi, dla których wojna nie skończyła się wraz z podpisaniem traktatów pokojowych. Ludzie ci, rzucani przez historię z jednego miejsca na drugie, musieli ciągle walczyć o byt. Grzebałkowska oddaje głos tym, którzy ocaleli i w zniszczonym kraju próbowali znaleźć swoje miejsce. I nieważne czy byli to uczciwi ludzie, czy szabrownicy, dla których pozostawiony przez uciekajacych Niemców majątki był łakomym kąskiem. Każda historia jest ważna.

Książka Magdaleny Grzebałkowskiej robi ogromne wrażenie. Zebrane historie autorka wpisuje w matrycę kalendarza – dwanaście historii, po jednej na każdy miesiąc. Grzebałkowska opowiedziała o tym, jak szukała tematów do swojej książki. Nie było to łatwe, ponieważ autorka chciała dotrzeć do świadków, osób, które widziały, przeżyły, doświadczyły. Efektem tych poszukiwań jest niezwykle plastyczny, sugestywny obraz czasu ni to wojny ni to pokoju, pełen bólu, strachu, niepewności.

Grzebałkowska w trakcie spotkania mówiła o pracy reportera, która często bywa ciężka i bardzo niewdzięczna. Sam proces powstawania książki – reportażu to, jak mówiła autorka, katorga. Wiele godzin żmudnego przeszukiwania archiwów, bibliotek, podróży po całej Polsce i nie tylko, by dotrzeć do naocznych świadków, przekonywanie ich do opowiedzenia swoich często wstrząsających historii. Taka praca jest niezwykle wyczerpująca nie tylko fizycznie, ale przede wszystkim psychicznie. Trudno bowiem całkowicie emocjonalnie odciąć się od zasłyszanych historii. Ale, jak mówiła autorka, to nie ona ma się wzruszać, a czytelnik, który namacalnie ma  poczuć strach, ból.

Na zakończenie Grzebałkowska opowiedziała o książce nad którą obecnie pracuje. Jest to biografia Krzysztofa Komedy – kompozytora jazzowego, pianisty, znanego na całym świecie autora standardów jazzowych.

Nadesłała: Książnica Beskidzka w Bielsku-Białej