Stalin i jego mocarstwo – wykład historyczny w Miejskiej i Powiatowej Bibliotece Publicznej w Zawierciu

Za nami kolejny wykład historyczny z cyklu „Tajemnice XX wieku”, poprowadzony przez dra n. hum. Marcina Janeczka. Wykład, który odbył się 21 marca w sali konferencyjnej naszej biblioteki, zatytułowany był „Stalin i jego mocarstwo”. Jego głównym tematem była postać Józefa Stalina, jednego z największych przywódców XX wieku i jednocześnie jednego z największych zbrodniarzy w historii.

Dowiedzieliśmy się o trudnym dzieciństwie przyszłego wodza Związku Radzieckiego, który doznawał przemocy ze strony ojca-alkoholika, oraz o jego pobycie w szkole cerkiewnej. Później zaś młody Stalin, początkowo znany jako Iosif Wissarionowicz Dżugaszwili, w okresie swojej wczesnej działalności w partii bolszewickiej wsławił się jako bojówkarz, biorąc udział w napadzie na bank oraz dokonując wymuszeń, by zdobyć fundusze na działalność polityczną. Piął się następnie po szczeblach kariery partyjnej, lecz nie wzbudzał zaufania Włodzimierza Lenina, który przed swoją śmiercią wyraźnie przestrzegał przed przekazaniem Stalinowi władzy w ZSRR.

Wreszcie, sporo miejsca w swoim wykładzie dr Janeczek poświęcił politycznej taktyce Stalina podczas II wojny światowej oraz w okresie tuż powojennym, która była brzemienna w skutki nie tylko dla Polski, ale i dla połowy naszego kontynentu. Zasmuca tutaj zwłaszcza bierność lub krótkowzroczność zachodnich aliantów, którzy poddali władzy radzieckiej kraje, które wcześniej przeżyły krwawą hitlerowską okupację. Jednak śmierć dyktatora w 1953 roku nie kładzie kresu politycznemu terrorowi w ZSRR, a jedynie łagodzi niektóre jego przejawy.

Ciekawą kwestią poruszoną w wykładzie były też okoliczności śmierci Stalina oraz walka o sukcesję władzy na Kremlu. Następująca potem polityczna „odwilż” służyła nie tyle naprawie zła, które wyrządził reżim Stalina, ale raczej odcięciu się Nikity Chruszczowa i jego otoczenia od stalinowskich zbrodni. Jako współpracownicy Stalina, mogli oni dzięki temu uniknąć za nie odpowiedzialności.

W swoim wykładzie dr Janeczek poruszył ponadto kwestię wzajemnych stosunków hitlerowskich Niemiec i ZSRR oraz kulisów hitlerowskiej i radzieckiej agresji na Polskę. Spotkanie zakończyło się żywą dyskusją z udziałem słuchaczy, dotykającą zwłaszcza tematu powojennych losów Polski, których skutki odczuwamy po dziś dzień.

Nadesłała: Miejska i Powiatowa Biblioteka Publiczna w Zawierciu