„Winylowe pokolenia” to projekt Miejskiej Biblioteki Publicznej w Gliwicach skierowany do gliwickich przedszkolaków oraz ich babć́ i dziadków realizowany od 6 października do 31 grudnia 2020 r. Chcąc zintegrować́ starszych i młodszych zaprosiliśmy ich do uczestnictwa w wydarzeniach muzyczno-literackich z elementami warsztatów artystycznych. Wykorzystaliśmy do tego celu płyty winylowe z muzyką, słuchowiskami i bajkami.
Projekt miał wpłynąć na zwiększenie ilości wspólnie spędzanego czasu, na przypomnieniu dziadkom i zapoznaniu wnuków z kanonem polskiej literatury dziecięcej zapisanej na czarnych krążkach, a także zwiększenie zainteresowania korzystaniem z usług gliwickiej biblioteki, która posiada w swoich zasobach zbiór 3600 płyt winylowych. W projekcie uczestniczyły dzieci z uczestniczyły dzieci z Przedszkoli Miejskich nr: 4, 18, 21 i 40 w Gliwicach oraz ich bacie i dziadkowie.
Wydarzenia, które odbyły się w ramach projektu:
6 października 2020 roku w Bibliotece Centralnej rozpoczęliśmy cykl warsztatów muzyczno-literackich w ramach projektu „Winylowe pokolenia”. Na pierwszych zajęciach pt. „Wspomibajki” przedszkolaki poznały historię powstania fonografu i gramofonu, miały okazję pooglądać płyty ebonitowe oraz dowiedziały się kiedy powstała płyta winylowa. Każde z dzieci miało okazję uruchomić gramofon i usłyszeć efekt dźwiękowy po zmianie prędkości odtwarzanej płyty. Na zajęciach słuchaliśmy piosenek z płyty „Akademia pana Kleksa”, fragmentów „Pchły Szachrajki” i „Wierszy” Juliana Tuwima ze zbiorów MBP. W części warsztatowej przedszkolaki stworzyły własne instrumenty wykorzystując plastikowe i kartonowe opakowania po różnych produktach w myśl zasady recyclingu. Powstały kolorowe gitary, małe i duże grzechotki oraz marakasy.
Na drugim spotkaniu (14,15 i 20 października 2020 r.) pt. „Piosenki dla dzieci i rodziców” omówione zostały nośniki muzyki, które były powstały w ubiegłym stuleciu: pocztówka dźwiękowa, kaseta magnetofonowa oraz płyta CD. Dzieci miały okazję porównać jakość dźwięku z każdego z nich. Następnie przedstawiona została sylwetka i twórczość Marka Grechuty. Następnie zaproponowaliśmy 3 zabawy ruchowe zainspirowane piosenkami z płyty „Piosenki dla dzieci i rodziców – Marek Grechuta:
– „Żył raz królewicz” – który w naszej zabawie spotkał zwierzątko, które w bajkach i baśniach spełniało trzy życzenia, czyli złotą rybkę. Żeby rybka jednak mogła spełnić życzenia dzieci, trzeba ją było najpierw złapać. Dzieci falowały chustą animacyjną przy dźwiękach piosenki, próbując trzykrotnie złapać rybkę do otworu znajdującego się w chuście; „Zostawcie nam” – w tekście piosenki zawarta jest prośba dzieci skierowana do dorosłych o ochronę środowiska naturalnego. Zapytaliśmy dzieci co to znaczy ekologia, jak sami możemy dbać o najbliższe otoczenie i czy wiedzą na czym polega segregacja odpadów. Dzieci miały za zadanie dopasowanie ilustracji przedmiotu do odpowiedniego koloru kartki oznaczającego kolory koszy na odpady. Za ich prawidłowe rozmieszczenie dzieci otrzymały „winylowe korony”; „Jadę pociągiem prawdziwym” – w ostatniej zabawie wyruszyliśmy w podróż pociągiem.
Co słychać? Co widać? – tworzenie okładek płyt z naszymi ulubionymi bajkami (21, 22 października i 3 listopada 2020 r.). Na kolejnych zajęciach w cyklu „Winylowe pokolenia” zaprosiliśmy dzieci do świata ilustracji, które jak się okazało pełnią również znaczącą rolę w świecie płyt winylowych. Na warsztatach dzieci poznały takie pojęcia jak: okładka, ilustracja, grafika, ilustrator. Na przykładzie prezentacji okładek płyt pochodzących ze zbiorów MBP dzieci odgadywały o czym może być bajka lub słuchowisko znajdujące się na nośniku. Zaprezentowano ciekawe okładki płyty winylowych pt.: „Ptasie plotki” – wiersze śpiewane Jana Brzechwy, „Dziwne przygody Pana Zająca”, „Plastusiowy pamiętnik”, „Baśń o złotym ptaku”, „Kwiatki z Kwiateczkowa”, „Calineczka”, „Opowieść o pra-pra-słoniu”, „Królowa zima” – baśnie o Bolku i Lolku, „Dzieci taty Abecadła” i „Kubuś Puchatek”. Następnie to dzieci zamieniły się w ilustratorów i miały za zadanie wykonanie okładki odtwarzanej płyty: „Calineczka” i „Kwiatki z Kwiateczkowa” lub do swojej ulubionej bajki. Każde dziecko miało okazję zaprezentować wykonaną przez siebie okładkę i opowiedzieć co się na niej znajduje.
Niestety zmieniająca się sytuacja epidemiczna oraz wprowadzenie nowych ograniczeń spowodowały dokończenie realizacji projektu w wersji online. Zostały nagrane dwa warsztaty: „Piosenki z plecakaPana Tik-Taka – tworzymy zegary z płyt winylowych”(https://www.youtube.com/watch?v=4bf8ENA4-VQ) i „Bum bum winyl!” (https://www.youtube.com/watch?v=OX4kQftKlCk&t=353s). Sa one dostępne na kanale You Tube Biblioteki. Tam również znajdują się nagrania spotkań autorskich dla dzieci z: Izabellą Klebańską, Dominiką Gałką oraz Tomaszem Samojlikiem (https://www.youtube.com/watch?v=OX4kQftKlCk&t=353s).
Ogółem w projekcie wzięło udział 340 osób. Udział we wszystkich wydarzeniach był bezpłatny, a realizację projektu wsparło Stowarzyszenie „Od Deski Do Deski”.
Działania zostały dofinansowane ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury.
